Neem contact met ons op
Wij spreken de taal, kennen de wetten en begrijpen de cultuur
Hoe stel je Franse successierechten veilig?
In Nederland is het vrij normaal dat ouders, al dan niet op papier, schulden hebben aan hun kinderen. Denk bijvoorbeeld aan schenkingen op papier, een veel gebruikte manier om erfbelasting te besparen: door schulden te maken aan je kinderen en hierover rente te betalen, creëer je een mooie aftrekpost voor de erfbelasting. Hier wil ik het hebben over de schulden aan kinderen vanwege het overlijden van een ouder, de zogenaamde ‘vaders of moeders parten’.
In Nederland zijn die parten aftrekbaar voor de erfbelasting bij het overlijden van de langstlevende ouder. Vaak wordt hierover ook nog jaarlijks, op papier, rente bijgeschreven, al dan niet samengesteld. Zonder dat de langstlevende er last van heeft, wordt een flinke aftrekpost bij elkaar gespaard. Maar hoe zit dat in Frankrijk met deze schulden van ouders aan kinderen? Heel anders, blijkt uit het volgende voorbeeld.
Vakantiewoning in Auvergne
Frank en Ellen zijn al jarenlang getrouwd en hebben drie kinderen. Ook zijn ze de trotse eigenaren van een vakantiewoning in de Auvergne, zelf opgeknapt met bloed, zweet en tranen. Hun droom is daar na de pensionering permanent te gaan wonen, wat hen betreft tot het einde der dagen.
Helaas overlijdt Ellen op de drempel van de emigratie aan een hartstilstand. Ze laat Frank met de kinderen verslagen achter. Ellen had geen testament gemaakt, want “in Nederland is toch alles voor de langstlevende”. Frank wordt dus eigenaar van het hele vermogen en heeft, op grond van het Nederlands erfrecht, een schuld aan de kinderen ter grootte van hun erfdeel.
Binnen de termijn van de aangifte erfbelasting wordt nog gekozen voor een samengestelde rente van zes procent, want dat tikt lekker aan bij het overlijden van Frank. “Je betaalt nu wat meer, maar dat verdien je zeker terug”, luidde de wijze raad. Frank bewaart een kopie van de aangifte, “zodat later altijd bewezen kan worden dat de schuld met rente bestaat”.
Zorgvuldig bewaarde kopie
Frank besluit de gezamenlijke droom alleen uit te voeren en emigreert naar Frankrijk, waar hij twaalf jaar later overlijdt. De kinderen wenden zich tot een Franse notaris voor het regelen van de erfenis en de aangifte voor de Franse successierechten. Ze hebben de zorgvuldig bewaarde kopie van de successieaangifte in de hand.
Tot hun verbazing schuift de Franse notaris de kopie aan de kant en houdt er voor de aangifte geen rekening. Gevolg: De kinderen betalen Franse successierechten over het totaal van het vermogen, inclusief de vorderingen die zij hadden op hun vader. Zij wendden zich daarop tot mij en helaas moest ik hen teleurstellen. Ze hebben twee keer méér betaald, bij het eerste overlijden door de hoogste rente te kiezen en bij het tweede overlijden doordat Frankrijk geen rekening hield met de vorderingen.
Fictieve schuld
Hoe zit dat? In Frankrijk bestaat het vervelende artikel 773, 2 CGI, dat schulden van de overledene aan zijn erfgenamen als fictief beschouwt. Ze kunnen daarom niet worden afgetrokken als schulden van de overledene in zijn nalatenschap. Dit betekent voor Nederlandse ‘vaders of moeders parten’ dus geen mogelijkheid tot aftrek in de erfenis van de langstlevende ouder.
Gelukkig is er wel tegenbewijs mogelijk, maar dat kan alleen worden ingebracht als de schulden volgen uit een notariële akte die is opgesteld vóór de overlijdensdatum.
Wil je zekerheid over de aftrekbaarheid van schulden aan kinderen? Laat ze officieel vaststellen in een notariële akte. Zolang je als langstlevende nog niet bent overleden, kan dat altijd, óók enige tijd na het overlijden van partner. Dat scheelt niet alleen een hoop ergernis, maar -misschien wel het belangrijkste-, ook een hoop Franse successierechten.